نسخه آزمایشی
سرمايه اجتماعي در آموزه هاي اسلامي
کتاب سرمایه اجتماعی در آموزه های اسلامی اثر محمد علّینی پژوهشگر و محقق رسمی مرکز مطالعات فرهنگی ـ‌ اجتماعی از آن جا که دین اسلام، دینی اجتماعی است و فرامین و دستورات آن براساس روابط و پیوندها و پیوستگی بین افراد شکل گرفته است، در درون خود سرمایه اجتماعی قوی را تشکیل می¬ دهد. آموزه¬های دین اسلام در ابعاد اعتقادی، اخلاقی و فقهی در سطوح خُرد و کلان منجر به پیدایی و تقویت سرمایه اجتماعی در شکل درون گروهی و برون گروهی می گردد. در اثر حاضر، پس از مشخص کردن آیات و روایات مرتبط به هر مؤلفه و شاخص با روش تحلیل متن، متن انتخاب شده از «قرآن»، «نهج الفصاحه»، «غررالحکم و دررالکلم» مورد بررسی قرار گرفته اند.

کتاب «سرمایه اجتماعی در آموزه های اسلامی» در دو بخش و شش فصل تنظیم شده است.

ـ بخش اول با عنوان «سرمایه اجتماعی» دارای دو فصل «کلیات و مفاهیم سرمایه اجتماعی» و «ادبیات نظری سرمایه اجتماعی» می باشد.

ـ بخش دوم با عنوان «دین و سرمایه اجتماعی» دارای چهار فصل می باشد.

فصل ابتدایی به «اسلام و سرمایه اجتماعی» اختصاص دارد. سه فصل بعدی آموزه های دین اسلام را در ابعاد اعتقادی، اخلاقی و فقهی مورد بررسی قرار می دهد. بر این اساس مؤلفه ها و شاخص هایی در سطوح خُرد ـ خانواده، خویشان، همسایگان و دوستان ـ و کلان ـ جامعه اسلامی و جامعه انسانی ـ در نظر گرفته شده است که با ابعاد و سطوح سرمایه اجتماعی مقایسه می شود. در این جهت دو بُعد عینی (ساختاری) و ذهنی (شناختی) در ابعاد سرمایه اجتماعی در نظر گرفته شده است که هر بُعد در دو سطح خُرد و کلان در نظر گرفته شده است.

فصل دوم از بخش دوم که به آموزه­ های اعتقادی اسلامی اختصاص دارد، شامل پنج مؤلفه است که در بُعد ذهنی (شناختی) سرمایه اجتماعی قرار می­گیرند. در این فصل «ایمان» به عنوان اساسی­ ترین پایه دین اسلام مطرح شده است که موجب پیوند اعضای جامعه و برقراری اعتماد متقابل بین افراد و در نتیجه تقویت سرمایه اجتماعی می گردد.

فصل سوم از بخش دوم که به آموزه­ های اخلاقی اسلام اختصاص دارد، شامل 14 مؤلفه اخلاقی در جنبه ایجابی (فضایل اخلاقی) انتخاب شده است که در 7 مؤلفه بُعد عینی و در 7 مؤلفه دیگر، بُعد ذهنی غلبه دارد. با شناخت و عمل به فضایل اخلاقی و ترک رذایل اخلاقی است که پایه­های روابط سالم در جامعه بنا نهاده می­ شود و منجر به تثبیت و تقویت سرمایه اجتماعی درون گروهی جامعه اسلامی در وهله نخست و سپس تقویت سرمایه اجتماعی برون گروهی در جامعه انسانی می گردد.

فصل چهارم از بخش دوم که به آموزه های احکامی و فقهی اسلام اختصاص دارد، پنج مؤلفه و شاخص از احکام و مناسک که دارای بُعد عینی و ملموس هستند انتخاب شده است که در بیشتر موارد ـ نماز جماعت و جمعه، حج،‌ امر به معروف و نهی از منکر، جهاد ـ تقیّد و عمل کردن به هر مورد موجب پیوستگی بین جامعه اسلامی و در نتیجه افزایش سرمایه اجتماعی درون گروهی خواهد شدو در برخی موارد  مانند انفاق با توجه به مصادیقی که برای آن در نظر گرفته شده است، موجب شکل­گیری سرمایه اجتماعی بین گروهی و تقویت آن خواهد شد.نکته اساسی در عبادات آن است که علاوه بر لحاظ رابطه انسان با خدا، روح اجتماعی بر آن حاکم است.

در قسمت پایانی کتاب نتیجه­گیری، پیشنهادها و راهکارها به جامعه علمی و مجریان ارایه گردیده است.

♦ گفتنی است کتاب فوق توسط انتشارات بوستان کتاب در 330 صفحه منتشر گردیده است.

 

مؤلف کتاب ضمن استقبال از پیشنهادهای سازنده و انتقادهای راهگشای تمامی خوانندگان به ویژه فرهیختگان حوزه و دانشگاه، تقاضامند است تا دیدگاه های خود را به آدرس پست الکترونیکی m.ellini@yahoo.com یا شماره تلفن 09191975055 در میان بگذارید.

 
امتیاز دهی
 
 

[Control]
تعداد بازديد اين صفحه: 1446
ایتا
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
خانه | بازگشت | حريم خصوصي كاربران |
Guest (PortalGuest)

مركز مطالعات فرهنگي اجتماعي
مجری سایت : شرکت سیگما