نشست تخصصی «بررسی مقایسه‌ای شبکه‌های دینی فارسی‌زبان»، ساعت 10:30 صبح پنج‌شنبه 13 تیر ماه 1392 توسط گروه تبلیغ و رسانه مرکز مطالعات فرهنگی و اجتماعی در ساختمان همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی برگزار گردید. جناب آقای دکتر فردین علی‌خواه، عضو هیأت علمی دانشگاه گیلان وبه‌عنوان ارائه‌کننده و جناب آقای دکتر ابراهیم فتحی، به‌عنوان داور در این نشست به ایراد سخن پرداختند.

این نشست ابتدا با تلاوت آیاتی از قرآن کریم آغاز شد سپس آقای دکتر ابراهیم فتحی مدیرگروه تبلیغ ورسانه مرکز مطالعات فرهنگی واجتماعی با اشاره به راه‌اندازی گروه تبلیغ و رسانه در اواخر سال 89  به پروژه بررسی دین در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان و رابطه میزان تماشای ماهواره و طرز تلقی از دین در بین جوانان  شهرقم پرداخت.

مدیرگروه تبلیغ ورسانه شناخت و معرفی شبکه‌های دینی فارسی‌زبان ، بررسی نحوه مواجهه دین در شبکه‌‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان، شناخت رابطه بین تماشای شبکه‌های ماهواره‌ای و طرز تلقی جوانان از دین از جمله اهداف این پروژه برشمرد وبا توجه به وضعیت فعلی کشور وظیفه طلاب است که جامعه را از نظر مسائل اجتماعی از طریق فرهنگ غنی اسلامی واکسینه کرده و تبلیغات خود را به سوی رسانه جمعی هدایت کنند.

در ادامه این نشست دکتر فردین علی خواه عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان به ایراد سخنرانی پیرامون موضوع این نشست پرداخت.

فردین علی‌خواه ابتدا مقدمه کوتاهی را پیرامون تکنولوژی ماهواره و نحوه ورود آن در عرصه بین المللی را مورد بررسی قرار داد و اظهار داشت: در اواسط قرن بیستم در سال 1957 اولین ماهواره از سوی شوروی سابق به فضا پرتاب شد و این آغازی بر جنگ های سرد بود؛ یک سال بعد آمریکا ماهواره ای دیگری به فضا پرتاب کرد و این رقابت ها نهایتا منجر به پیشرفت این تکنولوژی شد.

 وی درباره چگونگی مطرح شدن بحث ماهواره در ایران، گفت: از سال 1370 به شکل جدی بحث ماهواره در ایران مطرح شد و ایرانی ها با سیستم DTH  توانستند به صورت مستقیم امواج ماهواره ای را با گیرنده های خانگی خود دریافت کنند.

 دکتر علی‌خواه با اشاره به سابقه شکل‌گیری ماهواره و استفاده عمومی از شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای در جهان و ایران، عنوان نمودند در ایران  شبکه‌های فارسی‌زبان ماهواره‌ای ابتدا مورد استفاده قشر مرفه بود. سپس  علی خواه به برخی آسیب های اجتماعی شبکه های ماهواره ای اشاره کرد و ابراز داشت: بحث تهاجم فرهنگی، به خطر افتادن امنیت ملی و اجتماعی نهایتا منجر به این شد در سال  1373 مجلس شورای اسلامی قانون ممنوعیت استفاده از ماهواره را تصویب کرد و هر 5 سال یکبار تمدید گردید. عضو انجمن جامعه شناسی با بیان این که این قانون همچنان بعد از بیست سال تغییری نکرده است، گفت: به نظر بنده با توجه به تکنولوژی روز دیگر نمی توان جلوی استفاده مردم از ماهواره را گرفت؛ باید روی اذهان مردم کار کرد تا بتوانند از این وسیله به شکل مثبت استفاده کنند زیرا همه شبکه های ماهواره ای مضر نیستند؛ در کشوری مانند ژاپن یا کره کمترین میزان استفاده از شبکه های ماهواره ای را در جهان دارند و مردم ترجیح می دهند از شبکه های داخلی خود استفاده کنند با این که استفاده از تمام شبکه های ماهواره ای آزاد است. وی افزود هم‌اکنون 40 ماهواره، دسترسی به 9 تا 10 هزار شبکه ماهواره‌ای در ایران را فراهم نموده است که ماهواره‌های هاتبرت، ترک‌ست، عرب‌ست و نایل‌ست به ترتیب، مورد استقبال مخاطبان ایرانی قرار گرفته‌اند. در حال حاضر، شرکت جِم، با دوبله سریال‌های جذاب و فیلم‌ها و کارتون‌های روز جهان، بیشترین استقبال را در میان مخاطبان ایرانی دارا می‌باشد. مشکل ماهواره در حال حاضر چالش مهم فرهنگی کشور است. از جمله شبکه‌های ماهواره‌ای به رشد پدیده خیانت در ایران کمک شایانی کرده‌ و مبلغ اختلاط زن و مرد می‌باشند. ایشان با پیش‌بینی اینکه استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای در سال‌های آینده همچنان به رشد کمی خود در بین مخاطبان ایرانی ادامه خواهد داد؛ عنوان کردند در حال حاضر، شبکه‌های ماهواره‌ای تأثیرات عمیقی بر حوزه‌های فرهنگی کشور همچون سبک آرایش، پوشش، مد و موسیقی دارند.

عضو انجمن جامعه شناسی با توجه به تأثیر ماهواره در فرهنگ عمومی مردم، بیان داشت: هرچه اطلاعات ما نسبت به شبکه های ماهواره ای بیشتر باشد کارشناسان فرهنگی بهتر می توانند مردم را نسبت به مواظبت خود از آفت های آن راهنمایی کنند؛ باید کسانی را که از ماهواره استفاده می کنند نسبت به فضای آن آشنا کرد و معنا و مفهوم  علائمی که شبکه ها بر اساس استاندارهای پخش برنامه در گوشه تصویر خود می گذارند به مردم بگوییم تا دچار مشکل نشوند

دکتر علی‌خواه شبکه‌های دینی ماهواره‌ای را به سه بخش شیعی، اهل سنت و مسیحی تقسیم نموده و بیان کردند در بین شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان دینی، می‌توان از شبکه‌های شیعی امام حسین علیه‌السلام، ثامن و ولایت و شبکه‌های سنی‌مذهبِ نور، کلمه و سلام و شبکه‌های مروج مسیحیت شامل پارس، نجات و محبت نام برد. شبکه‌های دینی اسلامی (شیعه و سنی) عمدتاً به مناقشات تاریخی و مربوط به صدر اسلام پرداخته و به مسائل روز و مبتلابه جامعه کم‌اعتنا می‌باشند. شبکه‌های اسلامی و به‌خصوص سنی‌مذهب، عمدتاً از تکنیک‌ها و جذابیت‌های رسانه‌ای غافل هستند در حالیکه شبکه‌های مروج مسیحیت استفاده بهتر و به‌روزتری از جذابیت‌های برنامه‌سازی می‌برند. شبکه‌های شیعی بیشتر بر نقد وهابیت متمرکز می‌باشند.
دکتر فردین علی‌خواه با اشاره به اینکه شبکه‌های ماهواره‌ای به سمت تخصصی‌شدن و بخش‌بندی مخاطبان رفته‌اند و شبکه‌های ویژه کودکان، ورزش، آشپزی، موسیقی و ... راه‌اندازی نموده‌اند اضافه کردند شبکه‌های ماهواره‌ای تأکید بر دوطرفه‌بودن و ارتباط با مخاطبان خود از طریق شبکه‌های مجازیِ اجتماعی، ایمیل، تلفن و ارسال عکس و فیلم دارند و همچنین سعی می‌کنند از القای مستقیم پیام و نصیحت‌محوری اجتناب نمایند. ایشان راه مقابله با آثار منفی شبکه‌های ماهواره‌ای را، جذابیت‌سازی برای شبکه‌های خودی و همچنین با توجه به هزینه های بالای آنها اجازه به بخش خصوصی برای تأسیس شبکه‌های تلویزیونی وتعیین سیاست های آنها از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران دانست.
در پایان این نشست حاضران به ارائه سوالات خود پرداخته و نقطه‌نظرات خود را مطرح نمودند.