نشست تخصصی مناسبات خانواده و دولت روز یکشنبه 11/12/92 با مشارکت مرکز تحقیقات زن و خانواده مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران، مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران و دفترامور زنان و خانواده در وزارت کشور تشکیل شد.

هدف نشست جلب توجه جامعه مدیریتی کشور به ضرروت اتخاذ رویکردی مشخص و قابل دفاع در مناسبات خانواده و دولت، درگیر ساختن ذهنیت جامعه علمی و زمینه سازی برای انجام پژوهش های غنی در موضوع مورد بحث، زمینه سازی برای تقویت کارکردهای خانواده از طریق اصلاح، ارتقاء و بهبود مناسبات دولت و خانواده و تلاش برای ارزیابی نقش دولت ها (حاکمیت) در حوزه خانواده اعلام گردید.

در جلسه صبح بعد از تلاوت قرآن کریم و اجرای کلیپ، خانم دکتر فرهمندپور، مشاور وزیر کشور در امور زنان و خانواده و سرپرست مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران ضمن خیر مقدم به مدعوین حاضر درجلسه به گفتمان خانواده، و تولید ادبیات در زمینه مناسبات خانواده، و دولت با رویکردهای گوناگون اشاره کرد.

وی ضمن درخواست از همکاران خویش برای استفاده از تولیدات بالفعل و زمینه های تولیدی در عرصه خانواده، از مهمانان و اساتید حوزه و دانشگاه تقاضا کرد تا دستاوردهای علمی و پژوهش خود را در قالب مقاله، کتاب، طرح پژوهشی عرضه کنند. وی به نشست علمی و گفتگو و مباحثه علمی بین صاحب نظران در عرصه خانواده اشاره کرد و هدف آن را تولید ادبیات اولیه در این زمینه دانست.

در ادامه حجت الاسلام زیبایی نژاد، رییس مرکز تحقیقات زنان و خانواده، مناسبات دولت را به معنای عام آن که درسطح حاکمیت مطرح می شود، دانست. وی تأکید کرد در مواقعی بحث نظری براساس مناسبات بین خانواده و دولت نظریه های مرتبط با خانواده مطرح می گردد و در مواقعی بحث درباره عینیت جامعه مطرح می شود به این صورت که در جمهوری اسلامی ایران با توجه به مختصات نظام چه سیاست هایی درباره نظام خانواده باید صورت گیرد.

وی خانواده را نهاد ارزشمند در آموزه های دینی دانست که در تعامل با دین می توان با بازتولید ارزش های دینی کمک کند. آقای زیبایی نژاد تصریح کرد خانوده ای توانمند است که مشکلات خودش را در داخل خانواده حل کند و قدرت مواجهه با بحران های زندگی را دارا باشد.

وی یکی از مهم ترین کارکردهای خانواده را جامعه پذیری فرزندان متناسب با آرمان ها و ارزش های جامعه دانست و افزود تحول در ساختارهای اقتصادی – اجتماعی و سیاسی، خانواده را تحت تأثیر قرار می دهد. وی ضمن یادآوری اینکه حکومت موفق حکومتی است که دغدغه و مساله خود را به آرمان برای جامعه تبدیل کند، خاطرنشان کرد اگر مسایل مواردی – مانند ازدواج ، فرزند آوری – برای خانواده مطلوب نباشد، ورود حکومت به آن مسایل موجب فاصله ی بیشتری حاکمیت و مردم خواهد شد و هزینه هایی را در پی خواهد داشت.

در ادامه میزگرد بررسی و تبیین ابعاد نظری مناسبات خانواده و دولت با حضور حجت الاسلام و المسلمین زیبایی نژاد و دکتر تقی آزادارمکی، دکترای جامعه شناسی و استاد گروه جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و دکتر محمدتقی کرمی عضو هیأت علمی و مدیر گروه مطالعات زنان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.

ابتدا دکتر آزادارمکی ضمن واکاوی مفهوم خانواده در ایران، خانواده را امر تاریخی در ایران دانست. وی افزود پیوستگی بین خانواده، دولت و دین، ساحت اجتماعی ایجاد کرده است. وی دوگونه نظریه را درباره خانواده مطرح کرد.

ا. نظریه تعاملی بین خانواده و دولت 2. نظریه سلطه و استبداد در ارتباط با خانواده و دولت

دکتر آزاد خانواده را به عنوان پدیده اجتماعی مطرح کرد که کارگزاران متعدد – زنان، مردان و فرزندان – در درون آن وجود دارند.

دکتر آزادارمکی بیان کرد در نقادی رویکرد آسیب شناسانه به خانواده بایستی ملاحظاتی را رعایت کرد تا دولت مداخله در امور خانواده انجام ندهد. وی نگاه آسیب شناسی در امور اجتماعی را موجب دخالت دولت در مسایل و پدیده های اجتماعی دانست.

در ادامه آقای زیبایی نژاد ضمن بیان مثلث خانواده – دولت – دین، افزود لازم است خانواده حداکثر توان و ظرفیت خود را به کار گیرد تا مشکلات خود را برطرف کند. به باور وی ورود دولت در امور مربوط به خانواده باید در آخرین مرحله باشد.

وی افزود  بایستی به الگویی از تعامل خانواده و دولت برسیم که دولت براساس مکانیزم عقلانی به گونه ای در امور خانواده ورود پیدا کند که دخالت محسوب نگردد.

در ادامه دکتر آزادارمکی ضمن بیان اصل نیازها و نظریه محبت و الفت، خانواده ای را قوی دانست که تصمیم گیری ها در درون خانواده انجام پذیرد به خلاف خانواده ضعیف که تصمیم گیری های مربوط به خانواده در دولت صورت می گیرد. وی تصریح کرد که دولت می تواند همکار و همراه خانواده باشد نه مداخله گر در امور خانواده.

دکتر محمدتقی کرمی در جمع بندی محورهای بحث به رابطه تعاملی خانواده و دولت اشاره کرد که خانواده عامل پیوند زننده بین دولت و نهادهای دیگر محسوب می گردد. وی ارایه محتوا را در خانواده اساسی دانست و افزود رمز ماندگاری خانواده در ایران از خود گذشتگی آن بوده است که برای حل مشکلات و کاهش بحران  کارآیی بالایی داشته است که امروزه این عنصر مفقود می باشد.

در میزگرد بعداز ظهر بررسی و تببین ابعاد عینی مناسبات خانواده و دولت با حضور دکتر فاطمه بداغی، حقوق دان و استاد دانشگاه، سرکار خانم فریبا علاسوند، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده و حجت الاسلام والمسلمین مجید دهقان عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق مرکز مطالعات زن و خانواده برگزار شد که جمع بندی بحث توسط دبیر علمی آقای دهقان صورت گرفت.

 
انتهای پیام/ 115