مشخصات چاپی
مؤلف: حسن خیری |
سال نشر: 1389 |
قطع اثر: وزیری |
قیمت: 75000 ریال |
ناشر: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی |
شمارگان: 1500 |
تعداد صفحه: 544 |
شماره کتابشناسی ملی: ــــــــــ |
ردهبندی کنگره: 9د9خ/6/11 BP |
ردهبندی دیویی: 045/297 |
شماره شابک: 978-600-195-015-5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
فصول کتاب
فصل اول: وسائل ارتباط جمعی
فصل دوم: سنت، دین و رسانه
فصل سوم: تلویزیون و دین
فصل چهارم: رویکردها و نظریات ارتباطات «با تأکید بر تلویزیون»
فصل پنجم: پیشدرآمدی بر الگوی ارتباطات اجتماعی اسلام (مروری بر اندیشههای اجتماعی پنج اندیشهور مسلمان)
فصل ششم: هویت، فضا(فرایند تعاملی مبتنی بر غلبه احساسات، تعلقات اجتماعی و انتخاب عقلانی)
فصل هفتم: گزارشی از یک تحقیق پیماشی (مقایسه تلویزیون و مسجد در تبلیغ دین)
معرفی اثر
پیام ادیان الهی بهویژه دین مبین اسلام با فطرت آدمی سازگار بوده و آموزههای ابلاغی آن بر مخاطبشناسی و بهرهگیری از عقل و احساسات و عواطف انسانی استوار است. همگام با عصر حاضر، که ورود رسانههای گروهی و جمعی، زمینه بهرهگیری از تکنولوژی ارتباطی را میسر ساخته، اهمیت اقتضائات محیطی، شرایط هویتی و فرهنگی مخاطبان بسی برجستهتر و گرانتر شده است. در این میان، انفجار نورِ انقلاب اسلامی با پیام نفی زورگویی، ظلم و تبعیض میان انسانها و آرمانِ معرفی اسلامِ خالص و پاک، جهانیان را تشنه درک و فهمِ این پیام درخشان نموده است.
گرچه متقنترین مسیر برای حرکت، برانگیختگی ادراکی و تعقلی است ولی تحریک احساسات و عواطف مبتنی بر فطرت، میتواند قرارگرفتن در فضایی را زمینهسازی نماید که منجر به تقویت شناخت نظری و قوای ادراکی گردد. برای عموم مردم این مسیر عملیتر است. قدرت رسانهها، تیغ دو لبهای است که میتواند بر له یا علیه آرمانهای نورانی اسلامی و انقلابی به کار گرفته شود و این امر، مسئولیت دغدغهمندان دینی را گرانتر میکند.
در جهان کنونی، تضارب افکار و عقاید و رقابت در جلب و جذب مخاطبین، تشدید یافته و دگرگونی و تنوع و سرعت انتقال، همه عرصههای زندگی فردی و اجتماعی را در بر گرفته است. از سوی دیگر، کشور ما با تهاجم امواج گسترده ماهوارهای دیگر کشورها احاطه شده است و هر روز بر تعداد ماهوارههای افزوده شده و دسترسی به برنامههای آن آسانتر میگردد. این شبکههای ماهوارهای عمدتاً مملو از برنامههایی مستهجن و ضددینی و ضدملی است. در نتیجه، رسانهایکردنِ محتوای نورانی اسلام و انقلاب، ضرورتی مفروض و در روزگار امروزین، واجبی با اهمیت روزافزون است.
در این کتاب تلاش شده پس از بررسی و آسیبشناسی وسایل ارتباط جمعی بهویژه تلویزیون و بیان برخی نظریات و رویکردهای ارتباطاتی، آدمی در ساحت هویتی و تأثیر فضا و محیط از منظر اسلامی، مورد بررسی قرار گیرد و رویارویی وسایل ارتباط جمعی بهویژه تلویزیون دینی مورد ارزیابی قرار گیرد.
کتاب حاضر با عنوان «دین، رسانه، ارتباطات اجتماعی؛ پیشدرآمدی بر نظریه ارتباطات اسلامی» توسط حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسن خیری، پژوهشگر و مدرس حوزه و دانشگاه تألیف و تدوین گردیده است و حاوی مطالب جدید و نو میباشد. چیستی وسایل ارتباط جمعی و پیامدهای آن، بررسی دین و رسانه در عصر رسانه و انگارهها و پارادایمهای اسلامی در برخی عناوین محوری و رابطه تلویزیون و دین، از جمله مباحث مطرحشده در این کتاب است.
کتاب، حاوی هفت فصل میباشد:
فصل اول به چیستی وسایل ارتباط جمعی، مباحث جهانیسازی، هویت و افکار عمومی میپردازد. در این فصل، سیر ایجاد و توسعه وسایل ارتباط جمعی و تاریخچه آن و پیامدها و تأثیرات این وسایل بر فرهنگ و جامعه و بخصوص گسترش جهانیسازی مورد مداقه قرار گرفته است.
فصل دوم، درباره سنت، دین و رسانه نگاشته شده است. در این قسمت، چیستی سنت و دین و همچنین رابطه این دو بحث شده است. در فصل سوم، موقعی رسانهای تلویزیون و همچنین موقعیت دینی تلویزیون بررسی شده است. اثرات مثبت و منفی تلویزیون بر سطح سواد و قدرت تحلیلگری مخاطبان و همچنین نحوه مطرحشدن و استفاده کلیسا و دین از برنامههای تلویزیون از موارد عنوان شده در این فصل است.
عنوان فصل چهارم، رویکردها و نظریات ارتباطات «با تأکید بر تلویزیون» است. نظرات نظریهپردازان مشهوری همچون مکلوهان، سورکین، پستمن، رایزمن، بورستین و ترنر و ... شرح داده شده است.
فصل پنجم، شامل پیشدرآمدی بر الگوی ارتباطات اجتماعی اسلام و مروری بر اندیشههای اجتماعی پنج اندیشهور مسلمان همچون فارابی، خواجه نصیرالدین طوسی،علامه طباطبایی، شهید مطهری و علامه جعفری میباشد.
فصل ششم، مباحثی همچون هویت و فضا و فرایند تعاملی مبتنی بر غلبه احساسات، تعلقات اجتماعی و انتخاب عقلانی را مشتمل است. در این فصل، چیستی و جایگاه هویت و فضا و انتخاب عقلانی تشریح شده است.
سرانجام، فصل هفتم و پایانی شامل گزارشی از یک تحقیق پیمایشی با عنوان مقایسه تلویزیون و مسجد در تبلیغ دین است.
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با درک ضرورت ورود به مباحث ارتباطاتی و تبلیغاتی مطابق با نیاز امروز جوامع این اثر را به جامعه علمی تقدیم میکند. امید است این کتاب زمینههای رشد و تعالی مطالعات اسلامی در زمینه ارتباطات را فراهم نموده و مورد توجه دانشوران عرصه علوم ارتباطاتی قرار گیرد.